Việc phục hồi dinh dưỡng sớm cho chó mắc bệnh Parvo đã được chứng minh là một trong những yếu tố giúp cải thiện tiên lượng, giảm nguy cơ nhiễm trùng thứ phát, và rút ngắn thời gian điều trị. Các cơ chế chính như sau:
1. Bảo vệ và phục hồi cấu trúc niêm mạc ruột
-
Canine Parvovirus (CPV) tấn công các tế bào đang phân chia nhanh ở hốc ruột non, gây teo nhung mao và hoại tử biểu mô ruột.
-
Việc teo nhung mao làm giảm diện tích hấp thụ, mất hàng rào niêm mạc, khiến vi khuẩn đường ruột dễ dàng xâm nhập vào máu, gây viêm toàn thân, nhiễm độc tố và nhiễm trùng huyết (sepsis).
-
Nếu nhịn ăn quá lâu, ruột không được kích thích, làm chậm tái tạo biểu mô, khiến biểu mô ruột tiếp tục thoái hóa và mất chức năng hấp thu, tăng nguy cơ vi khuẩn xâm lấn và loạn khuẩn ruột.
2. Thức ăn giúp tái tạo biểu mô ruột và cung cấp năng lượng tế bào
-
Cho ăn sớm cung cấp các acid amin thiết yếu như glutamine (năng lượng chính cho tế bào biểu mô ruột) và arginine, giúp thúc đẩy:
-
Tổng hợp DNA, tăng sinh tế bào ruột.
-
Làm lành tổn thương niêm mạc nhanh hơn.
-
-
Ngoài ra, việc có thức ăn trong ruột sẽ kích thích tiết hormone tiêu hóa như:
-
Cholecystokinin (CCK): Tăng tiết mật và enzyme tụy.
-
Gastrin và Motilin: Kích thích nhu động ruột, ngăn ứ đọng dịch ruột và giảm nguy cơ phát triển vi khuẩn có hại.
-
3. Duy trì hàng rào niêm mạc ruột
-
Cho ăn sớm giúp duy trì và phục hồi các tight junction proteins (ví dụ: claudin, occludin) – đóng vai trò như “keo dán” giữa các tế bào ruột, ngăn ngừa tình trạng rò rỉ ruột (leaky gut) và viêm hệ thống.
-
Đồng thời, thức ăn hỗ trợ hệ vi khuẩn có lợi phát triển, kích thích tăng tiết chất nhầy, bảo vệ niêm mạc khỏi tổn thương.
4. Tác động tích cực đến hệ vi sinh vật đường ruột
-
Nhịn ăn kéo dài dễ dẫn đến loạn khuẩn ruột, tạo điều kiện cho Clostridium spp. hoặc E. coli gây bệnh.
-
Ngược lại, cho ăn sớm cung cấp chất nền lên men như prebiotics (chất xơ hòa tan, oligosaccharides), giúp các vi khuẩn có lợi như Lactobacillus và Bifidobacterium phát triển, phục hồi cân bằng hệ vi sinh.
5. Hỗ trợ chức năng miễn dịch
-
Các tế bào miễn dịch như đại thực bào, lympho bào cần glutamine và arginine để:
-
Tăng sinh, sản xuất cytokine, và diệt mầm bệnh hiệu quả hơn.
-
-
Các vi chất như vitamin A, C, E và kẽm có vai trò chống oxy hóa, tái tạo biểu mô ruột và hỗ trợ miễn dịch niêm mạc.
Khi nào bắt đầu cho ăn trở lại?
-
Cho ăn ngay khi chó bắt đầu giảm nôn và có biểu hiện thèm ăn.
-
Ưu tiên thức ăn mềm, dễ tiêu hóa, có thể trộn thêm men tiêu hóa hoặc pre/probiotics.
-
Chia nhỏ thành nhiều bữa mỗi ngày với lượng ít ban đầu, sau đó tăng dần tùy theo khả năng tiêu hóa và tình trạng sức khỏe.
Tóm lại
Việc cho chó ăn lại càng sớm càng tốt trong điều trị Parvo không chỉ giúp bổ sung năng lượng, mà còn đóng vai trò sống còn trong việc:
-
Hỗ trợ phục hồi biểu mô ruột
-
Duy trì hàng rào miễn dịch niêm mạc
-
Khôi phục hệ vi khuẩn có lợi
-
Giảm nguy cơ biến chứng nặng và nhiễm trùng huyết
Nếu có bất kỳ thắc mắc nào Quý bác sĩ vui lòng liên hệ trực tiếp với EduVET để được giải đáp nhanh và chính xác nhất!
Nguồn tài liệu tham khảo:
-
Mohr AJ. (2012). Evidence-based supportive care of canine parvoviral enteritis. Vet Clin North Am Small Anim Pract.
-
Willard MD et al. (2021). Small Animal Internal Medicine, 6th Edition.
-
Gookin JL et al. (2021). Textbook of Veterinary Internal Medicine.
-
Hall EJ. (2011). Gastrointestinal microflora and probiotics. Vet Clin North Am Small Anim Pract.
-
Freeman LM. (2010). Nutritional support in critical care. J Vet Emerg Crit Care.
