Chẩn đoán và điều trị phân có máu tươi hoặc đen như nhựa đường ở chó mèo

1. Phân dính máu tươi ở chó mèo

Phân cứng: Di chuyển trong đại tràng gây rách niêm mạc.
⇒ Hướng xử lý: Dùng thuốc nhuận tràng muối giúp phân mềm hơn.
Rò hậu môn: Phân hoặc nước rỉ từ ống rò trong ruột ra ngoài tại rìa hậu môn.
Viêm túi hậu môn (viêm túi hôi): Gây kích thích hậu môn, khiến phân dính máu tươi.
Máu chậm đông: Gây ra xuất huyết trong đại tràng
⇒ Hướng xử lý: Kiểm tra chỉ số, thấy tiểu cầu thấp hoặc phần bẹn có xuất huyết hay không.
Vật thể cứng trong đại tràng (xương, dị vật…) gây cọ xát và chảy máu.
⇒ Cần X-quang hoặc siêu âm ổ bụng.
Polyp đại tràng: Polyp bị cọ xát khi phân đi qua gây chảy máu.
Viêm đại tràng do kháng sinh hoặc kháng viêm: Phản ứng viêm niêm mạc khiến chảy máu.
⇒ Nên dùng kháng sinh/khang viêm ít nhất 1 tháng để ổn định niêm mạc.

Tăng Ure máu (do bệnh gan, thận): Ure làm mạch máu tiêu hóa bị phá vỡ → xuất huyết tiêu hóa.
⇒ Kiểm tra chức năng gan thận nếu thấy phân có màu nhựa đường.
Máu chậm đông: Xuất huyết đường tiêu hóa tương tự trên da/mắt.
⇒ Xét nghiệm tiểu cầu, xét nghiệm đông máu toàn bộ.
Dị vật hoặc tắc ruột: Làm tổn thương niêm mạc ruột → chảy máu.
⇒ Nếu nghi tắc ruột, cần chụp X-quang khẩn.
Co giật nặng: Co mạch gây xuất huyết đường tiêu hóa.
Ngộ độc (đặc biệt với thuốc gặm nhấm, hóa chất ăn mòn…): Gây nôn và đi phân đen.
⇒ Nếu phân đen kèm nôn, nghi ngờ cao ngộ độc.

Nếu phân dính máu tươi: Ưu tiên kiểm tra hậu môn và đại tràng cuối.
Nếu phân đen: Ưu tiên kiểm tra dạ dày – ruột non, máu và các chỉ số đông máu.
Mọi trường hợp nên kết hợp kiểm tra máu toàn diện + X-quang bụng để loại trừ nguy cơ cấp cứu.

EduVET – Đào tạo bác sĩ thú nhỏ.

Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, Quý bác sĩ vui lòng liên hệ với EduVET, hoặc qua Zalo 08 6712 6712 để được tư vấn nhanh và chính xác nhất!

Tài liệu tham khảo:

“Clinical Signs of Gastrointestinal Diseases in Small Animals” – BSAVA Manual of Canine and Feline Gastroenterology, 3rd Ed.
“Diagnosis and Management of Hematochezia and Melena in Dogs and Cats” – Veterinary Clinics of North America: Small Animal Practice, 2020
“Differentiating Lower vs Upper GI Bleeding in Small Animals” – Today’s Veterinary Practice, 2021