Những lỗi khi làm tiêu bản máu và cách cải thiện

Mục đích của việc làm tiêu bản máu

Chẩn đoán và đánh giá bệnh lý về máu
  • Thiếu máu: phân loại thiếu máu tái tạo hay không tái tạo, nguyên nhân do mất máu, tan máu, rối loạn tạo máu.

  • Bệnh tan máu tự miễn (IMHA): tìm hiện tượng ngưng kết hồng cầu, đa sắc, hồng cầu hình cầu (spherocyte), hiện tượng “lông chim” như hình G.

  • Ký sinh trùng máu: Babesia, Mycoplasma haemofelis / M. haemocanis, Anaplasma, Trypanosoma…

  • Bệnh bạch cầu: leukemia, tăng bạch cầu phản ứng, giảm bạch cầu.

  • Nhiễm trùng huyết: phát hiện vi khuẩn, nấm hoặc ký sinh trùng trong máu.

  • Rối loạn tiểu cầu: giảm tiểu cầu, ngưng tập tiểu cầu.

Đánh giá đặc điểm tế bào máu
  • Hồng cầu: kích thước, hình dạng  màu sắc, bất thường màng.

  • Bạch cầu: phân loại, phát hiện bất thường nhân, hạt độc tính, bạch cầu non.

  • Tiểu cầu: số lượng tương đối, kích thước, sự phân bố.

Theo dõi đáp ứng điều trị
  • Sau truyền máu, điều trị thiếu máu, điều trị bệnh ký sinh trùng máu…

  • Theo dõi tiến triển bệnh lý tủy xương.


LỖI KHI LÀM TIÊU BẢN & CÁCH CẢI THIỆN

A

        

Vấn đề: Tiêu bản quá nhỏ.
Cải thiện:

  • Giảm tốc độ và hạ góc của lam gạt (khoảng 30–45°).

  • Lấy thêm máu.

B

Vấn đề: Mẫu máu chưa được trộn đều trước khi làm tiêu bản → máu đông.
Cải thiện: Lắc nhẹ ống máu để máu được trộn đều với chất chống đông trước khi làm tiêu bản.

C

Vấn đề: Tiêu bản quá dài.
Cải thiện:

  • Giảm tốc độ và hạ góc của lam gạt (khoảng 30–45°).

  • Lấy ít máu hơn.

D

Vấn đề: Vết máu có “lỗ” → do bụi bẩn hoặc vết dầu (thường từ đầu ngón tay) bám trên lam kính → máu không trải đều.
Cải thiện: Đảm bảo lam kính sạch và không có bụi bẩn trước khi làm.

E

Vấn đề: Tiêu bản quá ngắn và dày.
Cải thiện: Thao tác không đúng kỹ thuật.

F

Vấn đề: Tiêu bản có mép bị khuyết.
Cải thiện: Do để quá lâu từ lúc nhỏ giọt máu đến lúc gạt lam.

G

Vấn đề: Tiêu bản có các vệt ở vùng lông chim.
Cải thiện: Thường thấy ở con vật bị tan máu tự miễn (IMHA).

H

Vấn đề: Có những đường chạy ngang trên tiêu bản.
Cải thiện: Do dự nên thao tác không đúng kỹ thuật.

I

Vấn đề: Tiêu bản có đường thẳng ở cuối → xảy ra khi nhấc lam gạt trước khi máu chảy hết.
Cải thiện: Tăng tốc độ và góc lam gạt để máu chảy hết trước khi đến cuối lam.

J

Vấn đề: Tiêu bản có đường thẳng ở đầu → do để máu lan ra toàn bộ chiều ngang lam gạt.
Cải thiện: Đảm bảo giọt máu không lan hết bề ngang, và lam gạt nằm chính giữa lam bên dưới.

K

Vấn đề: Còn giọt máu thừa ở đầu tiêu bản → do chưa kéo lam gạt lùi qua giọt máu trước khi gạt → máu không trải hết.
Cải thiện: Kéo lam gạt qua toàn bộ giọt máu và để máu tự lan trước khi gạt.

L

Vấn đề: Tiêu bản quá dày và hẹp.
Cải thiện:

  • Giảm tốc độ, nâng góc lam gạt.

  • Đảm bảo giọt máu lan khoảng 2/3 chiều rộng lam gạt trước khi gạt.

M

    

Vấn đề: Tiêu bản dài với mép lông chim bị kéo dài → do đẩy lam gạt quá chậm, kéo “dài” phần lông chim.
Cải thiện: Tăng tốc độ gạt.

N

Vấn đề: Tiêu bản quá rộng → do để giọt máu lan hết chiều ngang lam gạt.
Cải thiện:

  • Đẩy lam đi khi giọt máu lan 2/3 lam gạt.

  • Lấy ít máu hơn để có thêm thời gian gạt trước khi máu lan quá rộng.

O

Vấn đề: Tiêu bản quá dài và quá rộng.
Cải thiện:

  • Dùng ít máu hơn để tiêu bản ngắn hơn.

  • Đẩy lam đi khi giọt máu lan được 2/3 lam gạt.

P

Vấn đề: Tiêu bản bị lệch sang một bên lam → do không giữ chắc, lam gạt bị nâng lên khi gạt.
Cải thiện: Giữ áp lực đều giữa lam gạt và lam chính, cầm chắc bằng ngón cái và trỏ.


EduVET – Đào tạo siêu ứng dụng – Hãy liên hệ với EduVET ngay nếu có bất kỳ thắc mắc nào

Tài liệu tham khảo

  1. Bain, B. J. (2015). Blood Cells: A Practical Guide. Wiley-Blackwell.

  2. Harvey, J. W. (2012). Veterinary Hematology: A Diagnostic Guide and Color Atlas. Elsevier.

  3. Keohane, E., & Smith, L. J. (2019). Rodak’s Hematology: Clinical Principles and Applications. Elsevier.

  4. Wells, M. Y., et al. (2014). “The effect of time and storage temperature on canine and feline blood smears.” Veterinary Clinical Pathology, 43(1), 93–99.

Để lại bình luận

Scroll
Messenger Messenger
Google Map Google Map
Zalo Zalo
Gọi ngay Gọi ngay