Bệnh da do ngoại ký sinh trùng ở chó mèo

Đây là nhóm rất thường gặp ở chó mèo, nhất là chó mèo con, sống ngoài sân vườn, hoặc không được kiểm soát ve rận định kỳ.

Bao gồm:

Ve – rận – bọ chét – ghẻ:
Những con này ký sinh trực tiếp trên da, gây ngứa, tổn thương da, nhiễm trùng kế phát, và truyền nhiều bệnh khác (babesia, anaplasma,…).
Phải nhớ: muốn trị da dứt điểm, phải diệt ký sinh trùng gốc.

Ghẻ Demodex vs Ghẻ Sarcoptes – khác gì?

Demodex: thường gặp ở chó con, sống trong nang lông – không lây, không ngứa nhiều nếu nhẹ. Nhưng nếu bội nhiễm thì có thể rất hôi, trụi lông loang lổ.

Sarcoptes: cực kỳ ngứa, rất dễ lây, tổn thương ở tai, khuỷu, bụng, ngực – thường thấy chó gãi điên cuồng.
Soi da để phân biệt!

Có. Nhiều ca da viêm hoài không khỏi là vì ổ ve tai hoặc nấm tai gây kích ứng kéo dài, dẫn tới viêm da quanh tai, lan xuống cổ → Nhớ kiểm tra tai trong mọi ca bệnh da

Ghẻ Demodex

Ghẻ Sarcoptes

Đây là nhóm dễ gặp, điều trị rõ ràng nhưng lại thường bị làm… nửa vời.

Ivermectin: tiêm hoặc uống, rẻ, hiệu quả cao với Demodex và Sarcoptes. Nhưng KHÔNG dùng cho Collie và mấy giống chó lai Collie (dễ ngộ độc).

Selamectin (Revolution) , Moxidectin (Advocate): nhỏ gáy hàng tháng, tiện lợi, phù hợp trị ve, ghẻ tai, Sarcoptes.
Fluralaner (Bravecto), Afoxolaner (Nexgard), Sarolaner (Simparica): viên nhai hoặc nhỏ gáy, diệt ve, Demodex, Sarcoptes cực mạnh, tác dụng dài (1–3 tháng).
Lưu huỳnh: dùng tắm, đặc biệt hiệu quả với Demodex.

Tắm bằng benzoyl peroxide (đẩy mủ, diệt Demodex), chlorhexidine hoặc lưu huỳnh (Sulfur).

Làm sạch tai nếu có viêm tai (vì ve tai, nấm tai rất hay đi kèm).
Xịt môi trường, hút bụi, giặt mền, phơi nắng – nếu không ve vẫn nở trứng liên tục.

Điều trị ít nhất 4–6 tuần, test lại soi da mới được ngưng, không ngưng khi “thấy đỡ là được rồi”. Còn ghẻ Sarcoptes thì rất ngứa, dễ lây, phải xử lý cả đàn
Nếu thấy ghẻ Demodex tái đi tái lại mỗi 2–3 tháng, phải nghĩ đến nguyên nhân nền: suy giáp, Cushing, dinh dưỡng kém, hoặc corticoid dùng kéo dài.
Không điều trị nửa vời. Ghẻ mà “bỏ giữa chừng” là có ngày quay lại trả thù (tái lại là nặng hơn và điều trị lâu hơn)

Bowman, D.D. (2021). Georgis’ Parasitology for Veterinarians, 12th ed. Elsevier.
Scott, D.W., Miller, W.H., Griffin, C.E. (2013). Muller & Kirk’s Small Animal Dermatology, 7th ed. Elsevier.
Little, S.E. (2020). Veterinary Parasitology Reference Manual, 6th ed. Wiley-Blackwell.
Dryden, M.W. & Rust, M.K. (2022). “The Role of Fleas and Ticks in Canine Dermatitis.” Veterinary Clinics: Small Animal Practice, 52(3): 511–528.
Beugnet, F. et al. (2021). “Ectoparasite control in dogs and cats: Current approaches and future trends.” Parasites & Vectors, 14: 233.

Hãy liên hệ ngay với EduVET nếu có bất kỳ thắc mắc nào!