Thẩm phân phúc mạc khi suy thận cấp, ngộ độc, rối loạn điện giải nặng - chó mèo

Mục lục

Thẩm phân phúc mạc là quá trình “lọc máu gián tiếp” qua ổ bụng.
Dung dịch thẩm phân được bơm vào khoang bụng, chất độc (ure, creatinine…) từ máu sẽ khuếch tán qua màng phúc mạc vào dịch này, tạo thế cân bằng.
Khi xả dịch ra ngoài, chất độc được loại bỏ theo dung dịch thẩm phân.

Khuếch tán: Các chất hòa tan như ure, creatinine di chuyển từ máu vào dịch thẩm phân theo cơ chế chênh lệch nồng độ.
Siêu lọc: Áp suất thẩm thấu của dịch thẩm phân (chứa glucose hoặc icodextrin) giúp hút nước và chất hòa tan từ máu vào khoang bụng.

Suy thận cấp và không đáp ứng nội khoa (ví dụ: trúng độc, tổn thương cấp tính, creatinine >600–1500 µmol/L, vật vẫn béo tốt, khỏe, không gầy, không rụng lông).
Ngộ độc nặng cần loại bỏ độc tố.
Rối loạn điện giải nặng: tăng kali máu, toan chuyển hóa.

Khi nào không nên thẩm phân

Suy thận mạn tính lâu ngày, cơ thể đã gầy yếu, teo cơ – vì thẩm phân xong, creatinine vẫn tăng lại.
Viêm phúc mạc, dính phúc mạc, suy đa tạng.

Tần suất: 4-6 lần/ngày (trường hợp duy trì) hoặc mỗi 30-60 phút/lần trong 4-6 giờ đầu nếu cấp cứu.

Bơm dịch thẩm phân vào ổ bụng (dung dịch này không hấp thu, chỉ dùng để “hút” chất độc ra).
Đợi 30 phút để chất độc (creatinine, urea…) khuếch tán qua thành mạch vào dịch thẩm phân.
Sau đó xả dịch ra ngoài, thay dịch mới, lặp lại nhiều lần.
Trung bình thẩm phân 5–7 ngày cho suy thận cấp, tới khi creatinine giảm về mức ổn (khoảng 200–400 µmol/L) hoặc thấy lâm sàng tốt hơn (bớt nôn, tỉnh táo, ăn uống lại).
Nếu không có xét nghiệm, đánh giá dựa trên lâm sàng: thần thái tốt lên, ăn uống trở lại.

Không cần dừng nghỉ giữa các lần thẩm phân, cứ 30 phút bơm, 30 phút xả.
Dùng ống thông loại to để tránh tắc nghẽn.
Kết hợp đánh giá bằng xét nghiệm hoặc dấu hiệu lâm sàng (hết nôn, tỉnh táo hơn, thần thái tốt lên).
Cần vô trùng trong khi thẩm phân để tránh viêm phúc mạc đồng thời theo dõi dịch chảy ra ( màu, độc đục, thể tích)

Nếu có câu hỏi và thắc mắc nào, hãy liên lạc ngay với EduVET tới số 08 6712 6712 để được giải đáp nhanh và chính xác nhất!

DiBartola SP. Fluid, Electrolyte, and Acid-Base Disorders in Small Animal Practice. 5th Edition, Elsevier, 2020.
Brown SA et al. (2003). “Peritoneal Dialysis in Veterinary Medicine: Indications and Techniques.” Vet Clin North Am Small Anim Pract.
Grauer GF. (2011). Manual of Small Animal Nephrology and Urology. Elsevier.

Tham khảo thêm: