Cyclosporine
Là thuốc ức chế miễn dịch, được sử dụng trong điều trị các bệnh tự miễn, viêm và dị ứng.
Viêm da dị ứng
-
Chỉ định chính và phổ biến nhất ở chó.
-
Cyclosporin được dùng khi:
-
Điều trị dài hạn viêm da dị ứng mạn tính.
-
Không đáp ứng tốt với corticosteroid hoặc cần giảm tác dụng phụ khi dùng steroid dài ngày.
-
-
Hiệu quả: Giảm ngứa, viêm, dày sừng, cải thiện chất lượng da.
Bệnh tự miễn
Các bệnh như lupus, pemphigus foliaceus, viêm đường ruột mạn tính (IBD), viêm quanh hậu môn… đều có vai trò trung tâm của tế bào T trong quá trình phá hủy mô tự thân.
→ Cyclosporin ức chế hoạt động của tế bào T nên giúp giảm phản ứng tấn công nhầm của hệ miễn dịch vào cơ thể, thay vì chỉ giảm viêm tạm thời như steroid.
Chống chỉ định
-
Ung thư máu, suy giảm miễn dịch (FIV trên mèo).
-
Bệnh về gan (ngoại trừ trường hợp viêm gan do tự miễn).
-
Thú đang mang thai, cho con bú và thú non.
-
Hạn chế sử dụng cho thú non dưới 6 tháng tuổi hoặc có cân nặng dưới 1,4 kg (do ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường).
Cơ chế tác dụng
Cyclosporine liên kết đặc hiệu với Lympho T để tạo thành phức hợp cyclosporine–cyclophilin. Phức hợp này sẽ ức chế enzyme kích hoạt Lympho T, từ đó làm giảm các phản ứng miễn dịch của cơ thể.
Liều dùng
-
Chó: 3–7 mg/kg/12 giờ/PO
-
Mèo: 4–6 mg/kg/12 giờ/PO
Thuốc được hấp thu tốt nhất khi dạ dày rỗng → nên uống trước ăn 1 giờ hoặc sau ăn 2 giờ.
Tác dụng phụ
-
Chán ăn, nôn mửa, tiêu chảy (thường biến mất sau 1 tuần ngừng thuốc).
→ Giảm tác dụng phụ đường tiêu hóa bằng cách: bắt đầu với liều thấp, sau đó tăng lên liều điều trị. Có thể dùng Metoclopramide 30 phút trước khi dùng Cyclosporine. -
Vết chai ở bàn chân, vành tai đỏ/sưng, nướu tăng sinh (sẽ hết sau khi ngưng thuốc).
Tương tác thuốc
Thuốc làm tăng nồng độ Cyclosporine trong máu:
-
Ketoconazole, Metronidazole, Enrofloxacin, Chloramphenicol, Omeprazole, Cimetidine, Metoclopramide,…
Thuốc làm giảm nồng độ Cyclosporine trong máu:
-
Azathioprine, Cyclophosphamide, Famotidine, Griseofulvin, Trimethoprim, Phenobarbital.
Lưu ý
-
Không tiêm vaccine trong thời gian sử dụng Cyclosporine.
-
Thuốc có thể làm tăng nhanh sự phát triển của tế bào ung thư.
-
Làm tăng nguy cơ nhiễm trùng ở thú.
-
Có thể gây tổn thương thận nếu dùng đồng thời với: NSAIDs, Trimethoprim, Gentamicin.
-
Chó mắc Papilloma virus có thể tăng số lượng u nhú khi sử dụng Cyclosporine.
Nếu có bất kỳ thắc mắc nào Bác sĩ vui lòng liên hệ trực tiếp với EduVET để được giải đáp nhanh chóng và chính xác nhất!
Tài liệu tham khảo
-
Plumb DC. Plumb’s Veterinary Drug Handbook, 9th Edition. Wiley-Blackwell, 2018.
-
Scott DW, Miller WH, Griffin CE. Muller & Kirk’s Small Animal Dermatology, 6th Edition. Saunders, 2001.
-
Trepanier LA. Cyclosporine: applications in veterinary dermatology. Vet Clin North Am Small Anim Pract. 2013;43(1):153-171. doi:10.1016/j.cvsm.2012.09.006
-
Peterson ME, Kintzer PP. Cyclosporine therapy in cats. Compendium on Continuing Education for the Practicing Veterinarian, 2000; 22(8):722–732.