Erythropoetin Alfa (EPO alfa) là thuốc thiếu máu ở chó mèo, đặc biệt trong các bệnh lý mạn tính như suy thận, ung thư hoặc suy giảm miễn dịch. Bài viết này sẽ giúp bác sĩ thú y hiểu rõ cơ chế, chỉ định và liều dùng cụ thể của EPO alfa trong thực hành lâm sàng.
1. Thành phần và cơ chế tác dụng
-
Thành phần chính: Erythropoetin Alfa (EPO alfa)
-
Cơ chế: Erythropoetin là hormone tự nhiên được sản xuất chủ yếu tại vùng cận cầu thận khi cơ thể phát hiện tình trạng thiếu oxy trong máu.
→ EPO alfa gắn vào các thụ thể đặc hiệu ở tế bào tiền thân hồng cầu tại tủy xương, từ đó:
-
Kích thích quá trình phân chia và biệt hóa tế bào dòng hồng cầu
-
Tăng sản sinh hồng cầu trưởng thành và giải phóng vào máu
-
Cải thiện nhanh chóng tình trạng thiếu máu do nguyên nhân mạn tính hoặc ức chế miễn dịch
-
2. Chỉ định sử dụng EPO Alfa trong thú y
-
Thiếu máu do suy thận mạn: Thận bị tổn thương không còn khả năng sản xuất EPO nội sinh.
-
Thiếu máu do hóa trị liệu ung thư: Ức chế tủy xương làm giảm sinh hồng cầu.
-
Bệnh lý suy giảm miễn dịch: Cơ thể không đủ khả năng tạo mới tế bào máu bình thường.
3. Liều dùng thực tế theo từng bệnh lý
| Tình trạng | Liều dùng | Tần suất | Đường dùng |
|---|---|---|---|
| Suy thận mạn | 20 IU/kg/lần | 3 lần/tuần | SC (tiêm dưới da) |
| Hóa trị | 150 IU/kg/lần | 3 lần/tuần | SC |
| Suy giảm miễn dịch | 100 IU/kg/lần | 3 lần/tuần | SC |
Lưu ý: Nếu dùng đường IV, liều gấp đôi so với SC. Dung dịch thường pha sẵn: 0,01 ml tương đương 20 IU.
4. Tác dụng phụ cần lưu ý
-
Tạo cục máu đông: Do tăng hồng cầu quá nhanh
-
Tăng nguy cơ phát triển khối u
-
Đáp ứng miễn dịch chống lại EPO ngoại sinh nếu dùng kéo dài (ít gặp ở chó, phổ biến hơn ở mèo)
5. Khuyến cáo lâm sàng
-
Kiểm tra huyết đồ định kỳ khi điều trị dài ngày
-
Chỉ dùng khi thiếu máu nặng (HCT < 20% ở chó hoặc < 15% ở mèo)
-
Không dùng nếu có dấu hiệu tăng nguy cơ huyết khối hoặc khối u chưa kiểm soát
Nếu có câu hỏi và thắc mắc nào, hãy liên lạc ngay với EduVET tới số 08 6712 6712 để được giải đáp nhanh và chính xác nhất!
Tài liệu tham khảo:
-
Cowgill, L.D. (2003). “Use of Erythropoietin in the Management of Anemia in Dogs and Cats.” Veterinary Clinics of North America: Small Animal Practice.
-
Polzin, D. J. (2013). “Chronic Kidney Disease in Dogs and Cats.” The Merck Veterinary Manual.
-
Lefebvre, H.P. et al. (2007). “Erythropoiesis-stimulating agents in veterinary medicine.” Veterinary Therapeutics.
